İmmunoterapiya dərmanı ilə birlikdə eksperimental dərman olan BXCL701 II faza klinik sınağa daxil olan metastatik pankreas xərçəngi olan altı xəstəyə müsbət təsir edib. 

“Medical Xpress"-ə istinadən yazır ki, yalnız immunoterapevtik dərmanlar mədəaltı vəzi xərçəngində effektivliyini göstərməyib.

RegionXəbərləricom.az Arşadırmanı Corctaun Universitetinin Kompleks Xərçəng Mərkəzinin mütəxəssisləri aparıblar. 

“BioXcel Therapeutics” tərəfindən istehsal olunan BXCL701 immun aktivator adlanan dərmandır. O, şişi əhatə edən mikromühiti hədəf alır və bununla da pembrolizumab kimi immunoterapiya dərmanlarının effektivliyini artırır.

ABŞ Qida və Dərman İdarəsi pankreas xərçəngi və digər üç xərçəng üçün BXCL701-ə müalicə dərmanı təyinatını verib. 

Mədəaltı vəzi xərçəngi xərçəng ölümlərinin üçüncü səbəbidir. Xəstəliyin bütün mərhələləri üçün beş illik sağ qalma nisbəti 13% təşkil edir, lakin erkən aşkarlama üsulları yoxdur, buna görə də xəstələrə tez-tez sonrakı mərhələlərdə xəstəlik diaqnozu qoyulur. Xəstəliyi mədəaltı vəzinin hüdudlarından kənara yayılan insanlar üçün beş illik sağ qalma əmsalı 3%-dir.

2021-ci ildə nəşr olunan siçanlar üzərində aparılan preklinik tədqiqatlarda universitetin Kompleks Xərçəng Mərkəzinin direktoru Luis Veynerin rəhbərlik etdiyi tədqiqatçılar göstərib ki, BXCL701 immunoterapiya dərmanı ilə birləşdirildikdə heyvanların təbii immun sistemini gücləndirir, mədəaltı vəzi şişlərinin böyüməsini ləngidir və hətta dayandırır. 

Siçanlar üzərində aparılan araşdırmalar, şişlərin təbii öldürücü immun hüceyrələri ilə dolu olduğunu göstərib və bu, dərmanın xərçəng hüceyrələrini immunitet sisteminə həssas etmək məqsədinə çatdığını göstərir. Siçanlar üzərində aparılan bu tədqiqatlar tezliklə mədəaltı vəzi xərçənginə qarşı dərmanın ilk insan sınaqlarına səbəb olub.

Dərman birləşməsinin təhlükəsizlik aspektinə diqqət yetirən tədqiqatın ilkin mərhələsində orta yaşı 57 olan üç qadın və üç kişi tədqiqata daxil edilib. Bir xəstədə 18 həftəlik tədqiqatdan sonra xəstəliyin irəliləməsi əlamətləri görünməyib, digər xəstə isə doqquz həftədən sonra stabil idi, lakin hələ 18 həftəlik işarəyə çata bilməyib. Görüntüləmə ilə müəyyən edilən irəliləməsiz sağ qalma (heç bir dəyişiklik və ya hətta şişin reqressiya əlamətləri) 50% idi.

Üç xəstədə pankreas xərçənginin mövcudluğunu göstərən CA19-9 markerinin səviyyəsi müvafiq olaraq 100%, 97% və 73% əhəmiyyətli dərəcədə azalıb. Aparıcı tədqiqat müəllifi Dr. Benjamin Veinberq qeyd edir ki, CA19-9 mədəaltı vəzi xərçəngi üçün ən yaxşı markerdir, lakin bu, prostat xərçəngi üçün PSA kimi yaxşı bir skrininq testi deyil. Bununla belə, o, bunun irəliləmiş xərçəngi olan xəstələrdə xəstəliyin aktivliyini izləmək üçün faydalı ola biləcəyinə inanır. Hər xəstənin şişi CA19-9 istehsal etmir, lakin bu günə qədər bu işdə bütün xəstələrdə CA19-9 yüksək səviyyələri var idi.

Vaynberq bildirib ki, indiyə qədər əsas yan təsir aşağı qan təzyiqidir və BXCL701-i müalicənin ilk həftəsində daha aşağı dozada verməklə azalda bilər.