Suriya müharibəsinin yeni gəlişmələri ilə bağlı qlobal dünya qarışıqlığı, həmçinin Prezident İlham Əliyevin bir sıra kəskin açıqlamaları və mühüm qərarları ilə bağlı hakimiyyətdaxili proseslərin intensivləşməsi fonunda müxalifət düşərgəsindəki vəziyyət bir az diqqətimizdən kənarda qaldı.

Ancaq bu dəfə söhbət primitiv Xalq Cəbhəsindən və maraqsız Əli Kərimlidən getməyəcək, baxmayaraq ki, fəalların separatçı sövdələşmələri qismən həm də AXCP-yə aiddir. Daha doğrusu, AXCP sədrinin yeni müavininə- həbsdən bu yaxınlarda azad edilmiş Seymur Həziyə.

Orta səviyyəli xüsusi müxbir, tipik kənd gənci, istedadsız və qabiliyyətsiz Seymur Cəbhə elitasına gedən yolda özünə hakimiyyət haqqında boş söz yığını ilə cığır açdı. Siyasi etiraz və saf suyun nihilizmi. Sütuna sıxılmış şüarçılıq. Hərçənd xəsisliklə və xəyal qırıqlığı ilə ifadə olunan bədxah hisslər axınını peşəkar jurnalistikaya aid etmək çətindir.

Beləcə, tamamilə boş bir insan heç nədən, söyüş dalğasının üstündə Əli Kərimlinin müavini oldu. Xoşbəxtlikdən, o vaxta qədər Kərimlinin müavinlərinin hamısı hökumətyönlü düşərgəyə sığınmışdılar. Və budur, Cəbhə başçısının əsas müavini, həyat yoldaşına və gənc qızlarına amansız işgəncələr verdiyinə görə ifşa olunmuş Fuad Qəhrəmanlının istefasından sonra Həzi, necə deyərlər, Xazi Cəbhənin birinci skripkası oldu.

Uzun sürən sakitlikdən sonra unudulmuş tarixdən fleyta üçün başqa bir tanış personaj-Xədicə İsmayılova çıxdı.

Bir müddət əvvəl Xədicə ikinci ən qədim peşəni atdı, necə deyərlər, şələ-küləsini yığdı və demək olar ki, jurnalistikadan getdi, özünü daha çox adi frilanser və “şəbəkə hateri” rolunda göstərdi.

Xədicə bloq yazmadığı üçün bloqçu statusuna iddia edə bilməz. Tamamilə vulqar bir zibil. Ancaq son illərdə X.İsmayılova özünə yeni bir sığınacaq tapdı - müxalifət pullarının saxlanması və paylanılması. "Partiyanın qızılları" Xədicəyə həvalə edilib.

Azərbaycan müxalifətinin banal maliyyələşdirmə mexanizmləri barədə dəfələrlə yazmışıq. Qısaca bir daha xatırladaq. 2013-cü il Facebook inqilabından əvvəl pul qrant maliyyələşdirməsi yolu ilə gəlirdi. Pullar rəngli inqilabların olduğu ölkələrdə sınaqdan keçirilmiş bayağı sxem üzrə dövr edirdi. İnqilab komitələri QHT-lər yaradır və qrantlar bu hüquqi şəxslərin hesablarına daxil olurdu. Sonra pul nağdlaşdırılaraq çıxarılır, bir hissəsi saxlanılır (korrupsiya pulları QHT-lərin sakit bir yerində vergilərdən gizlədilirdi), digər hissəsi isə birbaşa inqilabi məqsədlərə - şəbəkə təbliğatına və mitinqlərin təşkilinə gedirdi. Sonradan Azərbaycan hakimiyyəti bu mexanizmi tamamilə iflic etdi, QHT-lərin üzərinə sərt hesabat vermə öhdəliyi qoydu. Qanunvericilik QHT-lərin Ədliyyə və İqtisadiyyat nazirliklərində qrantların qeydiyyata alınmasını zəruri edən kimi, Azərbaycan inqilabı üçün nəzərdə tutulan beynəlxalq yardım axını azalmağa başladı. Və nəhayət, tamamilə dayandı. QHT-lər inqilab küləyinə buraxılan hər sent üçün hesabat verməli idilər.

Sonra maliyyələşdirmə mexanizmi qonşu Gürcüstana keçirildi. Pullar gürcü banklarından götürülür, gizli yolla Bakıya daşınırdı.Ancaq hakimiyyət qrant ipək yolunu da bağladı. Gözəl Bayramlının səs-küylü həbsi və Tiflis mühacirət yuvasına qarşı aparılan xüsusi əməliyyat Bakıdakı etirazçıların maliyyələşdirilməsinin bu kanalını iflic etdi.

Nəhayət, az sayda azərbaycanlı protestantın xeyirxahları və qəyyumlarının bir yolları qaldı-onları diplomatik idarələr vasitəsilə maliyyələşdirmək. Demək olar ki, Soyuq Müharibə və Dəmir Pərdə illərində olduğu kimi. Yaxud Polşada Həmrəylik üçün olduğu kimi: balaca çamadanlarda və nağd. Olduqca çətin və böyük risklərlə dolu bir yol. Yerli hökumətin narazılığına tuş gəlmək olardı. Və budur, bu yaxınlarda maliyyələşdirmənin yeni mexanizmini fikirləşdilər – beynəlxalq mükafat.

Xədicə İsmayılova hər ay az tanınmış fondlardan və beynəlxalq qurumlardan müxtəlif gülünc mükafatlar almağa başladı. Deyək ki, jurnalist Dominikan Respublikasının azadlıq uğrunda mübariz, sonra isə Nikaraquanın ən yaxşı jurnalisti nominasiyasının mükafatını alır. MKİ-nin himayəsi altında işləyən fondların və sponsor təşkilatlarının sayı-hesabı yoxdur. Seymur Həzini isə əvvəlcə ilin müdafiəçisi, sonra isə tərəfdar elan edirlər... Və sair, və ilaxır... Və əlbəttə ki, hər mükafat möhkəm bir pul mükafatı ilə dəstəklənir. Gizli şəkildə böyük qazanc.

Hakimiyyət bu sxemdə də yaxşı bir şeyin olmadığını hiss etdi. Kiçik və o qədər də nəzərə çarpmayan Azərbaycan üçün Xədicə İsmayılova və dünya jurnalistikasındakı digər gözəgörünməz və müxalif radikal partiyalara bağlılığı olan şəxslər həddən artıq çox mükafatlar alırdılar. Və hakimiyyət diplomların alınmasına mane olmayaraq, bonusların köməyi ilə verdikləri olduqca əhəmiyyətli və çoxsıfırlı subsidiyaların qarşısını almağa başladılar.

Bu yaxınlarda Xədicə İsmayılova və Seymur Həzi Bakıda Britaniya səfirliyinin əməkdaşları ilə məxfi görüş keçiriblər. Görüş Bakının mərkəzindəki otellərdən birinin foyesində keçirilib. Onlarla “Press Association” Agentliyinin icraçı direktoru Cliv Marşall və İngiltərənin Azərbaycandakı səfirliyinin siyasi məsələlər üzrə şöbəsinin mütəxəssisi Sənan Süleymanov görüşüblər.

Görülən işlər və bonuslar şəklində alınan pul subsidiyalarının bölüşdürülməsi barədə məlumat verən X.İsmaylova, Həzini inqilab işi üçün pulla "mükafatlandırmağı" təklif edib. Azərbaycan müxalifətinin dünya donorları tələbkar və diqqətli Xədicə İsmayılovanın rəylərinə etibar edirlər. Onun ekspertizası olmadan heç kimə bir sent də olsun vermirlər.

Hərçənd, mükafat-qrant demokratiyanın və insan hüquqlarının inkişafının hədəflərinə ayrılır, amma əslində – bu yalnız nominal lövhədir, formal sifarişdir, çünki pul nominant, indiki halda Həzinin vasitəsilə Xalq Cəbhəsinin maliyyələşdirilməsinə gedir.

Bildiyiniz kimi, son aylar status-kvonu dəyişdirmək, siyasi sabitliyi pozmaq, paytaxtda iğtişaşlar yaratmaq və narazı sosial bazanın qəzəbini hüquq-mühafizə orqanlarının əməkdaşları ilə toqquşmaya istiqamətləndirmək üçün mübarizə aparan Kərimli partiyasıdır. Buna bariz nümunə şəhər meriyasının qarşısındakı son piketdir. Həqiqətən, elan edilmiş 50 nəfərin əvəzinə Cəbhənin ifşa olunmuş mələyi Qəhrəmanlı bir qrup insanı meriyaya hücum üçün mərkəzə apardı. Sanksiyalaşdırılmış tədbiri qanunsuz yürüşə çevirdilər və nəticədə iğtişaşlara səbəb oldular.

Belə çıxır ki, Bakıdakı iğtişaşlar Britaniya pulu ilə həyata keçirilir, elə deyilmi?

Digər tərəfdən, Xədicə İsmayılovanın Cəbhə və şəxsən Əli Kərimlinin özü ilə münasibətləri çox gərgindir. Çünki bütün həyatını, vaxtını və əsəblərini digər insanların həyat uğurlarının, güclü və zəif tərəflərinin intriqaçı analizinə həsr edən bir şəbəkə hateri bəzən Əli Kərimlinin özünə də iltifat göstərmir. Təbii ki, Cəbhə lideri ölkənin ən dözümsüz və avtoritar siyasətçilərindən biri kimi, bu tənqidi şəxsi müstəvidə, hirslə, kinlə qəbul edir. Və bəzən bu qarşılıqlı düşmənçilik tez-tez uzanan virtual qalmaqallarla nəticələnirdi. Bəlkə Seymur Həzi doğma yurdunu və Kərimlinin özünü tərk etmək qərarına Xalq Cəbhəsinin bir sıra uğursuzluqlarından sonra gəlib? Yoxsa Xədicə ictimai maraqları şəxsi maraqlardan üstün tutub və ingilisləri yenə də AXCP-nin gizli maliyyələşdirilməsini davam etdirməyə inandırıb?

Bizdə bu suallara cavab yoxdur, çünki müxalifətin partiya həyatı iqtidar nümayəndələrinin Bizans qaydaları qədər qapalı və qeyri-şəffafdır. Hər halda nə Xədicə İsmayılova, nə də Seymur Həzi ingilislərlə son şam yeməyinə hələ də aydınlıq gətirməyib... Hərçənd, bu məsələ ilə bağlı ingilislər özləri də Azərbaycan hakimiyyətinə izahat verə bilərdilər... İngiltərə hökumətinin nümayəndələri öz səhifələrindən qanuni hökuməti devirməklə hədələyən fəallarla hansı məqsədlə görüşürlər? Və niyə London bu qüvvələrə pul mükafatı vəd edir?

Cavabsız suallar çoxdur. Amma hələlik bütün tərəflər inadkar sükutu saxlayırlar…
Virtualaz.org


Paylaş: