Rusiyanın Xarici İşlər naziri Sergey Lavrov, Azərbaycan Milli Məclisinin Sədri Sahibə Qafarovanın rəhbərlik etdiyi parlament nümayəndə heyəti ilə görüşdə, Ermənistanın Baş Naziri Nikol Paşinyanın Dağlıq Qarabağla bağlı açıqlamalarının münaqişənin həlli prosesinə mane olduğunu deyib. “Bu, rəsmi Moskvanın mövqeyidir. Rusiya tərəfi məskunlaşma prosesində işğal olunmuş 5 rayonun geri qaytarılmasını, əraziyə sülhməramlıların yerləşdirilməsini və nəqliyyat və rabitə sisteminin bərpası planını müdafiə edir”, - o bildirib.

Rusiya xarici siyasət idarəsi rəhbərinin açıqlamasını AYNAA-ya şərh edən politoloq Eldar Namazovun sözlərinə görə, Lavrovun bəhs etdiyi plan uzun illər əvvəl açıqlanan, məşhur 5+2 düsturudur: “Bu planın təfərrüatı əvvəllər dərc olunmuşdu. Lavrovun dedikləri bu formulu Rusiya tərəfinin dəstəklədiyini göstərir. Ümumiyyətlə, bütün sənədlərin - “Madrid prinsipləri”nin, “Kazan düsturu”nun, “Sankt-Peterburq sənədi”nin bir-birinə çox bənzədiyini söyləmək lazımdır. Fərq yalnız detallarda olsa da, mahiyyət eynidir. Bəzən 5+1+1, bəzən 5+2 şəklində ifadə edilir, yəni işğal olunan ərazilərin tədricən geri qaytarılmasından danışırıq”.

Namazov deyib ki, buna oxşar bəyanatlar əvvəllər də Rusiya tərəfindən verilib, lakin heç bir nəticəyə gətirib çıxarmayıb, üstəlik, erməni tərəfi getdikcə mövqelərini sərtləşdirib: “İndi Paşinyanın hərəkətləri danışıqlar prosesinin pozulmasına səbəb oldu. Lavrov “a” deyərkən, “b” də deməli idi, erməni tərəfini Rusiyanın irəli sürdüyü təkliflər maraqlandırmır. Ən əsas sual fərqlidir: Ermənistan BMT Təhlükəsizlik Şurasının qətnamələrinə əməl etməkdən imtina edirsə, Rusiya hərbi münaqişə vəziyyətində ona hərbi dəstək verməyə davam edəcəkmi? Əgər İrəvan işğal edilmiş ərazilərin boşaldılmasından imtina etdiyi halda belə, Rusiyanın dəstəyini hiss edəcəksə, onda həll yolu ilə bağlı hər hansı bir plan qəbul etməkdə maraqlı olmayacaq. Əksinə, Rusiyanın arxasında dayandığına əmin olduqları təqdirdə, mövqelərini daha da sərtləşdirəcəklər”.

“Rusiya hər hansı bir formul irəli sürməklə yanaşı, yalnız bir halda - sualın ikinci vacib hissəsini də söyləyəcəyi təqdirdə, həll prosesinə ciddi bir töhfə verə biləcək. Söhbət Lavrovun Ermənistanın işğal olunmuş əraziləri azad etməkdən imtina edəcəyi təqdirdə, Rusiyanın hərbi dəstəyinə arxalana bilməyəcəyini söyləməməsindən gedir. Bunu söyləmirsə, əks halda Rusiya Azərbaycan ərazilərinin işğalına ortaq olur. Bax, bu dediyim ikinci hissəni biz Rusiya tərəfdən eşitmədik”, - siyasi şərhçi bildirib.

O, qeyd edib ki, bu səbəbdən Ermənistan Rusiya tərəfinin təkliflərini görməməzliyə vurmağa davam edir və mövqeyini sərtləşdirir: “Rusiya tərəfinin münaqişənin həlli üçün mərhələli planı dəstəkləməsi bizi aldatmamalıdır. Ən əsası - işğal faktına baxmayaraq, Rusiyanın Ermənistana hərbi dəstəyini davam etdirməsidir. Bu, bölgəmizdəki sülhün qarşısını kəsən əsas maneədir və hərbi əməliyyatların bərpasının qaçılmaz hala gəlməsinin əsas səbəbi budur”.

Sülhməramlıların Qarabağda yerləşdirilməsi məsələsinə gəldikdə, analitikin fikrincə, bu bənd ATƏT-in Minsk Qrupunun bütün təkliflərində olub: “Əvvəlcə bu ərazilərin sülh yolu ilə qaytarılacağı təqdirdə, Dağlıq Qarabağda beynəlxalq sülhməramlıların iştirakı ilə bir əməliyyatın həyata keçiriləcəyi ehtimal olunurdu. Bu məsələ 1994-cü ildə ATƏT-in Budapeşt Zirvəsi əsasında həll edilməli idi. O vaxtdan bəri sülhməramlı missiya ilə əlaqəli bir plan hazırlayan ATƏT hərbi mütəxəssisləri, münaqişə bölgəsinə dəfələrlə səfər ediblər”.

“Qarabağ münaqişəsinin həlli üçün razılaşdırılmış dəqiq bir plan olmadığından sülhməramlılar məsələsi də tələbsiz qaldı. Buna görə də bu plan texniki bir plan kimi, ATƏT-in arxivində tozlanır. Sülhməramlı qüvvələrin tərkibinə gəldikdə, bu mövzuda heç bir müzakirə aparılmayıb, çünki işğal olunmuş ərazilərdən qoşunların çıxarılmasına erməni tərəfinin razılığı olmayıb”, - deyə Namazov fikrini yekunlaşdırıb.


Paylaş: