İşğaldan azad edilmiş rayonların adlarının qlobal xəritələrdə istifadəsi məsələsi yenidən gündəmə gəlib.

Bizim.Media xəbər verir ki, Azərbaycan İnternet Forumunun prezidenti Osman Gündüz “Facebook” hesabında bu məsələyə münasibət bildirib.

O, qeyd edib ki, qlobal xəritələrdə işğaldan azad edilən rayonların adları, ərazidəki digər coğrafi adlar hələ də iki dildə- Azərbaycan və erməni dillərində verilir:

“Ötən müddət ərzində qlobal xəritə xidmətləri göstərən şirkətlərin (Google, Apple, Yandex, OpenStreetMap və s.) istifadə edəcəyi milli datalarla bağlı ölkə qanunvericiliyində müəyyən dəyişikliklər edilib, dövlət qurumları arasında səlahiyyət bölgüsü dəqiqləşib və kordinasiya məsələsi həll edilib”.

Qlobal xəritə şirkətlərinin coğrafi adlarla bağlı milli datamıza istinad edilməsi necə təşkil olunub?

Məsələyə toxunan Osman Gündüz hesab edir ki, Nazirlər Kabinetinin yuxarıda adı çəkilən Sərəncamına uyğun olaraq qlobal resurslarda milli coğrafi adlarımızın təhrif olunmasının qarşısının alınması istiqamətində XİN əlaqəli qurumlarla birgə addımlar atmalıydı:

“Göründüyü kimin bu istiqamətdə rəqəmsal milli data hazır olsa da, onun tətbiqi istiqamətində atılan addımlar hələlik yetərli olmayıb. Bildiyim qədər hazırda XİN bu istiqamətdə işləri davam etdirir. XİN qanunvericiliyə uyğun olaraq hazırlanmış milli xəritə datalarının əldə edilməsi üçün qlobal şirkətlərlə kommunikasiyaları gücləndirməlidir. Bu məqsədlə internet ictimaiyyətinin, diasporanın potensialından effektiv istifadə edilməlidir”.

Ekspert onu da əlavə edib ki, internet ictimaiyyətinin təhrif olunan coğrafi adlarla, eləcə də bu adların iki dildə yazılmasının qarşının alınması ilə bağlı dövlət tərəfindən müəyyən olunan dəqiq coğrafi adlarımıza istinad etməklə qlobal xəritə şirkətlərinə müraciətlər etməsi faydalı olardı:

“Düşünürəm ki, işğaldan azad edilən rayonlarımızın adlarının da azad edilməsi və düzgün yazılışı, Azərbaycan dilinin qlobal dünyada düzgün istifadəsi üçün vətəndaş cəmiyyətinin səylərinin gücləndirilməsinə ciddi ehtiyac var”.

Qeyd edək ki, qlobal xəritələrin istifadəsi istiqamətində konkret bu addımlar atılıb:

Nazirlər Kabinetinin 20 fevral 2020-ci il tarixli Sərəncamı ilə “Azərbaycan Respublikasının Ermənistan tərəfindən işğal olunmuş ərazilərinə təhrif edilmiş formada istinad edilən xəritələrdən istifadə hallarının qarşısının alınmasına dair Tədbirlər Planı” təsdiq edilib.

Ekologia və Təbii Sərvətlər Nazirliyinin “Geodeziya və Kartoqrafiya” dövlət şirkəti rəqəmsal xəritələri və datanı hazırlayıb. Coğrafi adların elektron bazası, transliterasiyası, düzgün yazılışı, AMEA -nın Dilçilik və Coğrafiya üzrə qurumları tərəfindən hazırlanıb. Nazirlər Kabinetinin Qaydaları təsdiqlənib.

ETSN və NRYTN MHM coğrafi adlarla bağlı rəqəmsal datanı, 11 adda açıq coğrafi məlumatları NRYTN -nin Açıq Məlumat Portalına- OPENDATA.az -a yerləşdirib, maraqlı tərəflər və qlobal xəritə şirkətləri üçün APİ servislər hazırlanıb.




Paylaş: